Menu Zamknij

Dlaczego badania cytologiczne są tak ważne?

Jak często powinno się wykonywać cytologię? Zaleca się robić rozmazy cytologiczne po raz pierwszy w wieku 21 lat i powinny robić je co trzy lata, aż do ukończenia 65 roku życia. Jeśli to badanie przesiewowe wykryje nieprawidłowości, mogą być potrzebne dodatkowe testy.

Czym jest cytologia?

W czasie cytologii bada się komórki szyjki macicy, aby sprawdzić, czy są zdrowe. Test ten został opracowany przez dra George’a Papanicolaou w latach 30. XX wieku. Za pomocą cytologii można wykryć najwcześniejsze objawy raka szyjki macicy, piątego najczęstszego raka na świecie i jednego z najczęstszych raków u kobiet w Polsce. Szanse na rozwój raka szyjki macicy osiągają szczyt po trzydziestce i ponownie po pięćdziesiątce.

Kiedyś sugerowano wykonywanie cytologii nawet co rok, bardziej nowoczesne badania wskazują jednak, że optymalnie powinno się ją robić co trzy lata. Nieprawidłowości w komórkach szyjki macicy rozwijają się dość długo, a sam rozwój nowotworu może potrwać nawet kilka lat. Co więcej, niektóre nieprawidłowości znikają samoistnie. Jeśli wyniki cytologii są prawidłowe, szanse zachorowania na raka w ciągu następnych trzech lat są bardzo niskie. Jednak w tym czasie mogą rozwinąć się komórki przedrakowe, dlatego za trzy lata należy wykonać kolejne badanie przesiewowe

Warto też wiedzieć, że nieprawidłowy wymaz cytologiczny nie zawsze oznacza raka. W przypadku kobiet, które robią cytologię regularnie, wynik nieprawidłowy niemal zawsze wynika ze stanu przedrakowego. Raka szyjki macicy diagnozuje się głównie u kobiet, które wcześniej nie miały robionej cytologii lub robiły ją za rzadko. Z tego powodu cytologia jest bardzo ważnym badaniem przesiewowym – wykonywana zgodnie z zaleceniami ogranicza rozwój nowotworu

Co powoduje raka szyjki macicy?

Nieprawidłowy rozmaz cytologiczny niemal zawsze wynika z obecności wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV). Wirus ten może powodować raka szyjki macicy u kobiet, ale jego obecność w organizmie nie wywołuje żadnych objawów. Istnieją szczepionki, za pomocą których można zapobiegać niektórym szczepom HPV. W Polsce szczepi się głównie dzieci powyżej 10 roku życia.

Zakażenie HPV jest niezwykle powszechne i ​​nawet 8 na 10 kobiet zostanie nosicielkami tego wirusa w którymś momencie życia. Chociaż największą skuteczność szczepionki obserwuje się w przypadku szczepienia nastolatek, kobiety, które nie rozpoczęły współżycia lub których badania na nosicielstwo wyszły negatywnie, również mogą poddać się szczepieniu.  W takim wypadku zaleca się powtarzanie szczepień (dawka uzupełniająca) co kilka lat. 

Czy będąc zaszczepioną nadal należy poddawać się badaniom cytologicznym? Tak, z uwagi na możliwość rozwinięcia raka o pochodzeniu niezwiązanym z HPV. Prawdopodobieństwo jest jednak niskie, jako że wirus odpowiada za ok. 90% przypadków raka szyjki macicy.

Czym jest cytologia?

W czasie cytologii bada się komórki szyjki macicy, aby sprawdzić, czy są zdrowe. Test ten został opracowany przez dra George’a Papanicolaou w latach 30. XX wieku. Za pomocą cytologii można wykryć najwcześniejsze objawy raka szyjki macicy, piątego najczęstszego raka na świecie i jednego z najczęstszych raków u kobiet w Polsce. Szanse na rozwój raka szyjki macicy osiągają szczyt po trzydziestce i ponownie po pięćdziesiątce.

Kiedyś sugerowano wykonywanie cytologii nawet co rok, bardziej nowoczesne badania wskazują jednak, że optymalnie powinno się ją robić co trzy lata. Nieprawidłowości w komórkach szyjki macicy rozwijają się dość długo, a sam rozwój nowotworu może potrwać nawet kilka lat. Co więcej, niektóre nieprawidłowości znikają samoistnie. Jeśli wyniki cytologii są prawidłowe, szanse zachorowania na raka w ciągu następnych trzech lat są bardzo niskie. Jednak w tym czasie mogą rozwinąć się komórki przedrakowe, dlatego za trzy lata należy wykonać kolejne badanie przesiewowe

Warto też wiedzieć, że nieprawidłowy wymaz cytologiczny nie zawsze oznacza raka. W przypadku kobiet, które robią cytologię regularnie, wynik nieprawidłowy niemal zawsze wynika ze stanu przedrakowego. Raka szyjki macicy diagnozuje się głównie u kobiet, które wcześniej nie miały robionej cytologii lub robiły ją za rzadko. Z tego powodu cytologia jest bardzo ważnym badaniem przesiewowym – wykonywana zgodnie z zaleceniami ogranicza rozwój nowotworu

Co powoduje raka szyjki macicy?

Nieprawidłowy rozmaz cytologiczny niemal zawsze wynika z obecności wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV). Wirus ten może powodować raka szyjki macicy u kobiet, ale jego obecność w organizmie nie wywołuje żadnych objawów. Istnieją szczepionki, za pomocą których można zapobiegać niektórym szczepom HPV. W Polsce szczepi się głównie dzieci powyżej 10 roku życia.

Zakażenie HPV jest niezwykle powszechne i ​​nawet 8 na 10 kobiet zostanie nosicielkami tego wirusa w którymś momencie życia. Chociaż największą skuteczność szczepionki obserwuje się w przypadku szczepienia nastolatek, kobiety, które nie rozpoczęły współżycia lub których badania na nosicielstwo wyszły negatywnie, również mogą poddać się szczepieniu.  W takim wypadku zaleca się powtarzanie szczepień (dawka uzupełniająca) co kilka lat. 

Czy będąc zaszczepioną nadal należy poddawać się badaniom cytologicznym? Tak, z uwagi na możliwość rozwinięcia raka o pochodzeniu niezwiązanym z HPV. Prawdopodobieństwo jest jednak niskie, jako że wirus odpowiada za ok. 90% przypadków raka szyjki macicy.